Złoty wiek sztuki europejskiej – fenomen Wiednia
Każde ważne dla europejskiej sztuki miasto szczyci się swoim złotym wiekiem. Podziwiamy florenckie malarstwo XV stulecia, zachwycamy się dokonaniami XVI-wiecznej szkoły weneckiej, cenimy rudolfińską Pragę, imponuje nam barokowy Rzym czy Paryż po urbanistycznej rewolucji Haussmanna; w przypadku Wiednia metafora złotego wieku wydaje się szczególnie na miejscu – fenomen tamtejszej sztuki początku XX stulecia nie stroni od blasku i dekoracyjności. Ma nobliwą godność złota i artystyczną szczerość szlachetnego metalu.
Wiedeń przełomu XIX i XX wieku – w poszukiwaniu sztuki i kultury
Czerwcowa wizyta w austriackiej stolicy zdecydowanie różni się od wycieczek mających zaprezentować przekrojowo całe miasto; celem naszej wyprawy będzie fenomen Wiednia na przełomie XIX i XX stulecia, obejmujący nie tylko malarstwo i architekturę, ale także teorię sztuki, literaturę oraz – muzykę. Nad niejednym dziełem zawisł duch rodzącej się właśnie tam i właśnie wtedy psychoanalizy. Czym zaowocowała podróż w głąb ludzkiej duszy i jak niezwykłe odkrycia wiedeńskich znawców psychiki ludzkiej przełożyły się na sztukę? Zobaczymy już niebawem.
Secesja Wiedeńska – spotkanie architektury, malarstwa i rzeźby
Odwiedzimy zaprojektowany w 1898 roku przez Josefa Olbricha pawilon wystawowy przeznaczony na ekspozycje członków Stowarzyszenia Sztuk Pięknych Secesji Austriackiej (Vereinigung Bildender Künstler Österreichs Sezession), znanego nam doskonale pod popularnym szyldem Secesji Wiedeńskiej (niem. Wiener Secession). To właśnie tu dokonano postulowanego przez zbuntowanych artystów ideału połączenia sztuk – wizjonerska architektura połączona została z rzeźbą i malarstwem, to ostatnie zaś – zainspirowane finałem IX Symfonii Ludwiga van Beethovena objawiło się legendarnym fryzem pędzla Gustava Klimta.
Kolekcje Elżbiety i Rudolfa Leopoldów – arcydzieła wiedeńskiego modernizmu
Artystyczne wrzenie Wiednia przełomu wieków doskonale pokazują prace zgromadzone przez Elżbietę i Rudolfa Leopoldów, których kolekcja od 2001 roku udostępniona jest publiczności. Znajdziemy tutaj nie tylko najobszerniejszy na świecie zbiór prac Egona Schielego, ale także doskonałą reprezentację dzieł Gustava Klimta czy Oskara Kokoschki. Szczególnie cieszę się na spotkanie ze sztuką użytkową tworzoną w ramach Wiener Werkstätte (Warsztatów Wiedeńskich), będących koryfeuszami nowoczesnego designu.
Polskie akcenty w wiedeńskiej sztuce – historia Hoffmanna i Purkersdorf
Nie zabraknie tu również polskich akcentów… Z Polską, a dokładniej rzecz ujmując, z Gliwicami, związany był austriacki przemysłowiec, który u jednego z największych geniuszy wiedeńskiej secesji Josfea Hoffmanna zamówił projekt sanatorium w podwiedeńskim Purkersdorfie. Wybierzemy się więc za miasto, żeby zobaczyć to niezwykłe, całościowe dzieło mistrza służące niegdyś kuracjom nerwowym, choć sądzę, że jego harmonijne piękno do dziś ma walor terapeutyczny.
Wiedeńska architektura złotego wieku – od Ottona Wagnera po Adolfa Loosa
Piękno przemyślanej architektury złotego wieku podziwiać będziemy także w samym Wiedniu. Począwszy od ornamentalnej rozpusty Ottona Wagnera projektującego Dom Majolikowy i imponującą oprawę dekoracyjną stacji metra, aż po zrealizowane architektoniczne marzenia Adolfa Loosa twierdzącego kategorycznie, że „ornament to zbrodnia”.
Wiedeńska Opera – „Kawaler srebrnej róży” Richarda Straussa w wykonaniu światowej klasy zespołu
Naszą podróż w świat wiedeńskiej secesji ukoronuje wizyta w operze. Jeden z najsłynniejszych zespołów operowych świata przedstawi „Kawalera srebrnej róży” operę komiczną arcysecesyjnego kompozytora – Richarda Straussa skomponowaną w latach 1908-1910 do libretta znakomitego austriackiego poety – symbolisty Hugona von Hofmannstahla (notabene czasami także łączonego z nurtem secesji). Zabawna i muzycznie błyskotliwa opowieść o miłości, zdradzie i całej masie towarzyszących im intryg oraz pomyłek już w roku premiery spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem; od ponad stu lat opera nie schodzi z afiszy teatrów całego świata, i nic w tym dziwnego! O wdzięku tej muzycznej opowieści będziemy mieli okazję przekonać się już niebawem na własne uszy.
Złote lata Wiednia – podsumowanie sztuki, muzyki i architektury
Czy „Niewierna Zerbinetta i jej czterej kochankowie” zdołają pokonać starożytną bohaterkę tak, jak wiedeńskim innowatorom udało się zmienić kanon klasycznej estetyki? Zapraszam Państwa do wspólnej wizyty w muzeach, spotkania ze wzornictwem otwierającym drogę współczesności, architekturą debatującą nad ornamentem i muzyką Wiednia przełomu XIX i XX stulecia. Co jaśniej niż Klimtowski „Pocałunek” zaświadczy, że były to naprawdę złote lata Wiednia!
Zaprasza Paweł Bień, Muzealnik, Kustosz Muzeum Narodowego w Warszawie, Poeta, Dziennikarz
Szczegóły Wyprawy ze Sztuką
Powyższe zaproszenie ma charakter informacyjny i nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu art. 66 §1 Kodeksu Cywilnego.
Program Wypraw ze Sztuką stanowi własność Akademii Kultury Sp. z o.o.. Wszelkie kopiowanie i powielanie tego materiału jest zabronione bez naszej zgody.
Zapraszamy serdecznie,
Wyprawy ze Sztuką
Zdjęcia ze stron muzeów, Wikimedia i Wkipedia Commons, ze zbiorów własnych, Beethoven fresk, Autorstwa Gustav Klimt – repro from artbook, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10563240, Autorstwa Gustav Klimt – https://digital.belvedere.at/objects/4737/beethovenfries-die-sehnsucht-nach-dem-gluck-nach-richard, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=75070238
